Fragment wstępu:

Gdynia to młode zaledwie 80-letnie miasto i pod względem zabytków numizmatycznych nie może się równać z Gdańskiem, Elblągiem, Toruniem, które w przeszłości posiadały mennice, czy z innymi starszymi miastami naszego regionu. Jeśli idzie o tak zwany pieniądz zastępczy, Gdynia pomimo swojego młodego wieku ma dość sporo takich okazów. Jest także kilka monet z oficjalnego obiegu. Wymienić tu należy monety 2 i 5 złotowe z 1936 roku wybite z okazji 15-lecia budowy portu, monety te wybite zostały między innymi z inicjatywy Eugeniusza Kwiatkowskiego, 10 złotówkę z 1972 roku wybitą z okazji 50-lecia portu w Gdyni, monetę do wybicia której przyczynił się znany kolekcjoner gdyński Jerzy Pieniążek. Są też monety, na których nie istnieje nazwa Gdynia, ale które są bezpośrednio związane z Gdynią, są to m.in. 20 złotówka z 1980 roku z Darem Pomorza, czy 500 złotówka z 1982 roku z Darem Młodzieży bo jak wiemy portem macierzystym tych statków jest Gdynia. Istnieje też parę banknotów obiegowych i banknotów nie wprowadzonych do obiegu z wizerunkami budowli gdyńskich czy wizerunkiem portu gdyńskiego. Głównymi emitentami pieniądza zastępczego były instytucje wojskowe lub z wojskiem związane. Kolejnymi emitentami byli: GAL („GDYNIA AMERYKA LINIE ŻEGLUGOWE S.A.”), nie rozpoznany do końca Klub Artystyczny Gdynia, Komunalna Kasa Oszczędności czy inne.
Do kategorii kompletnie nie rozpoznanej i tajemniczej należy drobny pieni”żek o nominale 25 z napisem otokowym PROBOSTWO W OKSYWIU. Prawdopodobnie jest to pomyłka w stemplu (pomylona litera w słowie Orsywiu ” – zamiast R powinno być K) ale czy tak jest w istocie? Oksywie to jedna z dzielnic Gdyni a miejscowość Orsywie nie figuruje w spisie pocztowym miast, wsi osiedli i przysiółków.

Aleksander M. Kuźmin
Gdynia, maj – czerwiec 2008